مهارت حل مسئله درکودکان

 | تاریخ ارسال: 1402/3/15 | 

ما در دنیای پیچیده و دشواری زندگی میکنیم و لازم است برای موفقیت و پیشرفت در این دنیا و مقابله موثر با مشکلاتی که رو در روی ما قرار میگیرند، مجموعه ای از مهارتهای اجتماعی را بدست آوریم. یکی از ویژگیهای مهارتهای اجتماعی ، اکتسابی بودن آنهاست و در حال حاضر بسیاری از محققان اتفاق نظر دارند که بیشتر رفتارهای اجتماعی آموختنی است. برای سازگاری اجتماعی تعاریف زیادی ارائه شده است، به طوری که آن را مترادف با مهارت اجتماعی توصیف نموده اند و آن عبارت است از توانایی برقراری ارتباط متقابل با دیگران به طریقی خاص که در عرف جامعه قابل قبول باشد.سازگاری اجتماعی، مهمترین جنبه رشد اجتماعی هر فرد محسوب میشود که در تعامل با دیگران، موفقیت شغلی و تحصیلی شخص تاثیر بسزایی دارد.متغیر دیگری که در ارتباط با کودکان حائز اهمیت است، راهبردهای خودتنظیمی است. خودتنظیمی یکی از مقوله هایی است که به نقش فرد در جریان یادگیری توجه دارد. اصل اساسی یادگیری خودتنظیمی این است که افراد هنگامی که خود مسئول یادگیریشان هستند، به طور موثرتری یاد میگیرند . براساس نظر پینتریچ خودتنظیمی به استفاده بهینه از راهبردهای شناختی، فراشناختی و مدیریت منابع جهت بیشینه کردن یادگیری گفته میشود. استفاده از استراتژیهای خودتنظیمی ممکن است انگیزش درونی لازم را به وجود آورده یا  چارچوبی برای کمک به یادگیرنده برای توسعه توانایی وی فراهم میکند.همچنین یکی از مهارتهای اجتماعی که نقش مهمی در سازگاری اجتماعی و یادگیری راهبردهای خودتنظیمی دارد، مهارت حل مسئله است. مهارتهای حل مسئله به عنوان مهارتی حیاتی برای زندگی در عصر حاضر توجه متخصصان را به خود جلب کرده  است. آموزش مهارت حل مسئله اشاره به یک فرایند شناختی- رفتاری دارد که تنوعی از پاسخهای بدیل و بالقوه را برای مقابله با شرایط مشکل ساز فراهم میکند و امکان انتخاب  بهترین و موثرترین پاسخهای بدیل و بالقوه را افزایش میدهد.
در حل مسئله پیدا کردن راه حل بخصوصی برای یک مسئله ویژه، مد نظر نیست. مهم آن است که در اثر حل مسئله، یک اصل یا قانون انتزاعی به دست آید که برای موقعیتهای دیگر قابل تعمیم باشد. به همین سبب است که یادگیری به دست آمده از حل مسئله، از سایر یادگیریها انتقال پذیری بیشتری به موقعیتهای جدید دارد. بنابراین از آنجا که هدف تعلیم و تربیت به طور اعم، یادگیری است و هر عاملی که تحقق یافتن این هدف را میسر سازد، باید مورد توجه قرار گیرد
یکی ازبهترین مسیرهایی که میتوان هرمهارتی را درکودکان تقویت نمود بی شک بازیست.مهارت حل مسیله هم ازاین قاعده مستثنا نمیباشد و شاید هم  جز مهارتهاییست که بیشترین تاثیر را ازبازی میبرد.
  • توجه وتمرکز داشتن ودرست دیدن رادر کودک تقویت نمایید :
ازیکسالگی باکودکتان بازیهایی را انجام دهید که مهارت توجه وتمرکز رادراو تقویت نماید.مثلا هدفگیری وسیله ای خاص باتوپهای کوچک یاانجام توپ بازی بطوریکه سبدی رادر فاصله ای دورتر ازکودک قراردهید البته متناسب با سنش واز او بخواهید توپهایش را داخل سبدبیاندازد.
  • همراه کودک باشید نه جلوتر ازاو :
حواستان باشد درفرآیند بازی درکنارکودکتان قدم بردارید وهدایتگر کودک باشید نه درنقش یک دخالت کننده.تازمانیکه خودش ازشما کمک نخواسته درروند بازی اش دخالت نکنید.اگرهم ازشماکمک خواست بگویید من کنارتم،بیا باهم فکرکنیم ببینیم چیکارمیتونیم بکنیم ؟؟؟
  • قدرت ریسک پذیری رادرکودکتان افزایش دهید:
مثلا ازاوبخواهید درباره هرموضوعی راههای جدیدرا امتحان کند وبه یک راه بسنده نکند.اگرهمیشه بازی رابه یک شکل انجام میدهد روزی ازاوبپرسید: بنظرت دیگه چه راههایی هست که بتونیم این کارو انجام بدیم؟ ازاو بخواهید بیشتر راجع به راههای جدید فکرکند.
  • خودتان الگوی فرزندتان باشید :
درپیداکردن راههای جدید درزندگی روزمره خودتان هم پیش قدم شوید.مثلا درانجام آشپزی باهم فکری فرزندتان طعمهای جدید راامتحان کنید یا درمسیر بازگشت به خانه به فرزندتان بگویید : بنظرت دیگه ازچه مسیری میتونیم بریم خونه ؟؟؟یادرمواقع ناکامی عملکرد خودتان رابررسی نمایید که آیا زود هیجانی میشوید یا سعی میکنید به فکرراه حل ومشورت بااعضای خانواده باشید.
  • انجام بازی ماز و مارپیچ برای تقویت حل مسیله کودک :
باوسایل موجود درخانه مثل کتابهایتان یا بالشها مسیری برای کودک بسازید ودر انتها خوراکی دلخواهش راقراردهید وازاو بخواهید مسیر راطی کند تا به خوراکی اش برسد
  • انجام پازل درکنارهم :
برای بازی پازل حتما لازم نیست پازلهای گران قیمت بخرید.مثلا یکی ازعکسهایتان یا عکس یک حیوان راچاپ کنید وباکمک فرزندتان آنرا به شکلهای دلخواه قیچی کنید ودرکنارهم شروع به ساختن پازل کنید.این کار نه تنهاباعث تقویت مهارت حل مسیله درکودک میشود بلکه باعث تقویت خلاقیت کودک و تقویت مهارتهای دست ورزی اش میگردد و میفهمد همیشه نباید اسباب بازی خاصی دردسترس باشد بلکه باکوچکترین وسیله هاهم میتوانیم بازی بسازیم.
  • ساخت کاردستی حل مسأله:
درکنار کودک بنشینید وروزی را به ساخت کاردستی اختصاص دهید.مثلابگویید بیا باهم یکی ازمشکلاتمونو بگیم و کاردستی یک قفل رابسازید و مشکل کودک راروی آن بنویسید سپی بااستفاده از بارش فکری به کودک بگویید هرراه حلی به ذهنت میرسه بگو و پی از آن تمامی راه حلهای گفته شده رابدون رد یا تایید به صورت کاردستی کلید بسازید.در مرحله بعد برای رد یا تایید هرراه حل کلیدهارا جای قفل بگیرید وباعنوان کردن راه حل گفته شده ازکودک بپرسید بنظرت این به درد این قفل میخوره؟
باکمک خود کودک کلیدها یا راه حلهای مفید را انتخاب کنید.

ریحانه فیضی
کارشناس ارشد مشاوره خانواده

 


کلیه حقوق این وب سایت متعلق به دکتر سارا گودرزی روانشناس و درمانگر کودک و نوجوان می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2024 All Rights Reserved | Dr.Sara Goodarzi child Psychologist

Designed & Developed by : Yektaweb